50 YIL ÖNCE GÜMÜŞHACIKÖYDE ÇOCUK OYUNLARI
Elli yıl önce hacıköyde çocukların durumu...
Tarih: 27.06.2014
Okunma: 5617
Haberi Yorumla
Haberi Yazdır Haber : Muhterem KAYA

|
|
SİTEMİZ SOSYAL MEDYA ADRESLERİ



 |
Bizim çocukluk dönemimizde, şimdiki imkanları bırak,
doğru dürüst ne bir sinema, radyo hatta televizyon bile yoktu, geriye
baktığımda yarım asırlık bir zaman dilimi geride kaldı, çocukluk dönemimizdeki mahalledeki
akranlarımızla oynadığımız oyunlar aklıma geldi, peki o dönemdeki çocuklar boş
zamanlarında ne yapardı.
Öncelikle herkesin, her aile ferdinin birinci işi tütün,
aman Allahım bitmez tükenmez zahmet dolu meşakkatli çileli bir iştir tütün.
Eğer Gümüşhacıköy’deki çocukların çoğu okuduysa sebebi o tütünün zahmetinden
kurtulmak içindir. Bizim bölgemizde yaşayan herkes tütünün aşamalarını bilir,
tütünün ilk başlangıcı fide evleklerinin hazırlanması ve ekilmesiyle başlar, her
sabah ve akşam süzeklerle fideler sulanarak yetiştirilir, fide evleklerine
günlük bakım yapılır otu alınır derken sökülme aşamasında da, sabahın erken
saatlarinde tek tek sökülen tütün fideleri sepetlere sıra sıra dizilir, öğle
vakti geldiğinde tarlada sabanla çekilen çizilere delgiçlerle tek tek dikilen
tütün fidelerine süzeklerle çan suyu verilir, tarlaya yapılan ınballar, çapa
haline gelince, dipleri çapalanır, kırma dönemi geldiğinde sabah ezanı hane
halkı içinden elinden iş gelen herkes kalkar eşek ve at arabaları tarlaya gitmek
için yolu tutar, arabaların tekerlekleri demir kaplama olduğu için cadde ve
sokak yolları kaldırım taşı olduğu için sabahın erken saatlerinde tarlaya giden
arabaları tekerlerinden çıkan sesleri çok hoş bir ahenk oluşturduğu gibi her
yerden duyurdu, tütün tarlalarının
içinde tahtadan bir düzenek yapılır üzerine löküsler konurdu löküsler tarlayı
ışıtırdı, tütün kırma döneminde Gümüşhacıköy üzerinden geçen bir uçak bütün
tarlalarda yanan ışıklardan Gümüşhacıköy’ü büyük bir il olduğunu sanarmış,
herkes bir birine şenlik olsun diye “loooğ Kasım” diye seslenirdi, tütün dipüstü,
orta ve doruk olmak üzere üç aşamalı kırılır, kırılan tütün eve getirilir ya
bir ağaç altında yada koyu bir gölgeye sepetlerden boşaltılan tütünler, o
zamanın en polüler radyosu polis radyosuydu, polis radyosu da doğru çekmez
gelir gider en güzel türkü şarkılar polis radyosundan dinlenir onu dinlemek
için antenlerde kaplolar uzanırdı, birde saat onda başlayan arkası yarın
dizileri eşliğinde, tütünler iğnelere dizilip ipe çekilir, ipler salaçlara
kurutulmak üzere asılır, kuruyan tütünün asılarak ev çatılarında, kuruluklarda bekletilir,
denk yapmadan önce yeniden ayıklanarak denk haline getirilip tüccara yada
tekele satılması aşamasında, şartlar iyi giderse, mavi küf fb. Hastalıklar, kuraklık,
dolu gibi olumsuzluklardan sonra tütüne fiyat verecek eksperin iki dudağı
arasında bir ailenin bir yılı aşkın emeğinin karşılığı ortaya çıkar, bitti derken
yeniden bir hengame, tütün fidelerinin ekimi gelir bu süreç bitmez
tükenmez bir şekilde Gümüşhacıköy insanının yaşadığı bir döngüdür.
Gümüşhacıköy’de yaşayan bir çocuğun o dönemlerde
geçirdiği vaktin büyük bir bölümü tütünle ilgilidir, birde bağ, bahçe, tarla işleride işin cabası. Bütün
bu iş güçten fırsat bulan çocuklar o dönemde malpazarı olarak kullanılan şu
andaki ilçe tarım, zirai donatım, yüksek okul ve bitişiğindeki hamamın olduğu
yer cumartesi günü öğleden önce malpazarı olarak kullanılır, diğer günlerde
saha ve resmi bayramlarda okulların tören alanı olarak kullanılan yer ve parkta
çok heyecanlı futbol maçları yapardı. İlçeler arası maçlar milli maç
niteliğinde, Osmancık, Kargı, Merzifon, Havza maçları derbi maçları
niteliğindeydi aslında Gümüşhacıköy ve futbol, uzun bir araştırma ve yazma
konusudur. O zamanlar en iyi futbolcu başöğretmen kırkafanın üniversite mezunu
oğlu Erol’du, Samsun spor istemiş babası göndermemişti, mahalle maçlarında
Onbirateş, Ataryemez - Gümüşhacıköy Fener, Cumara, Hacıyahya, Saray, Adatepe
mahalle takımlarıydı. Veleybol, Atletizm, Horoz Yarışı, Bayram ve Düğünlerde At
Yarışı, ( Şirin Ali’yi Rahmetle Anıyoruz) ilçemizi diğer panayırlarda temsil
ederdi.
Çelik Çomak Oyunu, Uçurtma Uçurma, Kışları Kızak,
Sokaklarda Enek, Hot Oyunu, şimdi (Golf
diyorlar), Çiğdem Pilavı Gezdirilmesi, Birdir Bir, Uzun eşek, Saklanbaç (Siğnembitti),
Tahtaravelli (Çöğdürümçöş), Yüzmek için pek havuz yoktu, parktaki havuz ve
diğer sulama amaçlı havuzlar kullanılırdı, sanıyorum şimdide ilçemizde bir
yüzme havuzu yok, doğru dürüst bir futbol sahası ve semt sahaları yok, birkaç
yıldır düzenlenen okçuluk yarışmalarını önemsiyor ve benimsiyorum.
Yine bizim dönemimizde çocuklar Maymun, Topaç
Çevirirlerdi, Çember Çevirirlerdi, Ağaçlara Salıncak kurulur, Urgan Çekme Yarışları (Bir çizgi çekilir,
orada bulunanların yarısı bir tarafa, diğer yarısı karşı tarafa geçer) bir
taraf öte tarafı karşı tarafa çekmeye çalışırdı. Çotti (Kiremit parçalarından
üst üstü konulan taşları top atara düşürme), Kiprit kutularının yüzleri
çıkartılarak Malat yapılır, Gazoz kapaklarından oyunlar yapılır, Tekmi Çiftmi
oyunu, kışın uzun gecelerdeki misafirliklerde,
Yüzük Oyunları, Tonbalalar aynanırdı, Bilek Güreşleri yapılır, Pinpon ve
langırt denilen masada topla maç yapılırdı. Kendir ucuna takılan metalle ok
atma yarışları yapılırdı. Kuş Lastiği ile çocuklar kuş avlardı. Bayramlarda
meydanda davul zurna eşliğinde, Simsim Oynanır, evlerde el el üstünde kimin eli
var, korunkaç oynanırdır. Körebe Oynanır, Söğüt, Kavak gibi dallardan düdük
yapılırdı. Kağıttan gemi yapılır sularda yüzdürülürdü, Kızlar Yakartop, İp
Atlama, Üçtaş, Beştaş, Dama Taşı, Siğnenbitti (Saklambaç), Çizgi Seksek, o
dönemde genç kızlar maharetlerini geliştirmek için mahallerdeki maheretli
ellerden terzilik, oya öğrenmek için çırak giderlerdi. Yine o dönemin meşhur
hanı terzilerinden Kanbur Hatığa çırak gide terzilik öğrenir, mahalledeki
maharetli kadınlardan Etamin’den nakış, yemeni oyası öğrenir, çeyiz
sandıklarını doldurmaya çalışır bir tarafdan evliliğe hazırlanırlar, oğlan
tarafına götürülecek dürülerini hazırlarlardı. Kızlar mahalle fırınlarında ekmek,
haşhaşlı çörek, parmak yapmayı, hamur yoğurmayı öğrenirlerdi.
Bir fıkrayla yazımı bitireyim, gurbetteki bir genç
Erzurum’daki ninesine telefonda sorar, “Nine Eruzum’da nevar ne yok” Nine cevap
verir, “Oğul sahapsız memleket, soğuk da olur, kar da yağar” der. Çok şükür
bizim memleketin sahabı çok, projeler üretiler, yatırım getirirler, halkımız
zenginleşir, dışarı göçvermeyiz, göç alırız. Gençlerimizin
işi-eşi-ekmeği-sosyal faaliyetler için her türlü imkanları vardır. Türkiye’nin
en mutlu ili Sinop olabilir, en mutlu ilçesi de Gümüşhacıköy’dür, varmı aksini
iddia eden.
Eski yaşantıların kendine has özellikleri, güzellikleri
vardır, inşallah Kaymakamlık, Halk Eğitim, Belediye işbirliğiyle geleneklerimiz
ve göreneklerimiz unutulmasın, yaşatılsın diye festivalvari etkinlikler
düzenlenir.
h A B E R E
Y o r u m Y a z
|
|
|
Bu Haberlere Yapılan Yorumlar
( 17 )
|
Muhterem KAYA_ANKARA
TEŞEKKÜRLER HEMŞEHRİLERİM,
Site admini Ali Beyin bizlere sağladığı bu imkandan yararlanarak ''ANILARLA GHK''ye devam edeceğiz inşallah.1000 in üzerindeki okunmayla maziye özlemi hep beraber yaşadığımız gerçeğini ortaya koydunuz.Bende AILARLA GHK 1,2,3 ŞEKLİNDE BİR YAZI SERİSİNE HAZIRLANIYORUM.iNŞALLAH YAKINDA PAYLAŞACAĞIM.
Yalnız sizlerden rica ediyorum,yorumlarınızla katkı sağlarsanız sevinirim,
Çocuk oyunlarından kızlarımızın oynadığı İSTOP ADLI TOP OYUNUNU UNUTMUŞUM.Sizin de aklınıza gelen olursa günümüz apartman ve bigisayar çocuklarının arkadaşsız,sokaksız,komşuluk ilişkilerinin bitme noktasına geldiği bir zamanda onlara eskiyi hatırlatalım.
ULUSLARASI''SAĞLIKLI YAŞLANMA'' sempozyumunda MEB adına bir bildiri sunma fırsatı bulmuştum.Sağlıklı yaşlılığı konuşabilmek için sağlıklı bebeklik,çocukluk,gençlik,olgunluk dönemlerini yaşatamadıklarımıza SAĞLIKLI YAŞLAN nasıl ve ne hakla deriz özetinde yaptığım uzun sunumda büyük alkış ve takdir almış ve ilgilileri göreve ve işbirliğine çağırmıştım.
Tarih: 28.11.2014
|
osman çiftçi
arkadaşlarla ceviz başagına gider ağaçlarda ve yere düşen cevizlri toplar ceviz döğüştürürdük mercimek yolmaya giderdik yaşlı teyzeler tarlaya oturur bizlere yolu yoluverin yavrularım derdi osadece yerdeğiştirir ve çavuş akşam yevmiyeleri dağıtırkende bize siz çocuksunuz der azpara verirdialücüklere ay çekirdek kezmeye giderdik sabah tarlaya küplerlekatıklı yarma çorbası gelir çalışanlar birlikte yerdik,Rahmetli metin ustamın simitlerini satmaya gümüşe giderdim gümüşte simiti parayla satmazdım bir yumurta bir simit değişirdim çünkü yumurta 40 kuruş simit 25 kuruş simitten 5 kuruş kazanırken hacıköye gelince yumurtalrı 40 kuruştan bakkala satardım rahmetli rumi şahbaz abi beni kızıklının kahveye garson verdi olurya çalışırken bardak kırılırdı kazandığımız yevmiyeden bardakparasına yevmiyeyi bırakır giderdik hacıköy anılarım bitmez ogüzel günleri daima arıyorum
Tarih: 26.11.2014
|
MUHTEREM KAYA
GHK İlçemizde eskiden çocukların oynadığı oyunlar adlı denememe katkı veren herkese teşekkür ederim.Tepkiler olumlu da olabilir,olumsuzda.DEMOKRATİK ORTAMDA KATILIMCILIK ÇOK ÖNEMLİ.Maksat tarihe not düşmekse herkesin bu medeni cesareti göstermesi gerekir.Çok sayıda hemşehrimiz yazınızı okudum beğendim,keşke şunlarıda yazsaydınız daha iyi olurdu diyorlar.Bende diyorumki yorumlar bölümüne duygu-düşünce ve ilavelerinizi siz ekleyin.Beni karıştıma demek doğru bir yaklaşım değil.
Ali ACAR Beyden de ricam bütün haber ve yazıların altına YORUM bölümü açmanız daha fazla katılımcılığa davet etmeniz CANLANMAYA KATKISI OLUR.
MESELA Çorumdan Dursu ŞEN kardeşimiz(Abi birde Gavur Küfürü diye bir günde annelerimiz boyalı yumurta kaynatır ve yumurta tokuştururduk,değilmi?dedi.Evet vardı eskiden ya şimdi ? )
Tarih: 27.8.2014
|
yasartokat
Muhterem ağabeyciğim. Önceki yazılar gibi hacıköydeki eski oyunlar yazınız da bizi çocukluğumuza aldı götürdü.Ancak eğer mazur görürseniz küçük bir açıklama eklemek istiyorum.Sizin adını çötti diye verdiğiniz oyun sanırım dokuztaş oyunu ile karışmış.Çötti dikilen daha küçük bir taş parçasın daha büyükbir taşla merkezden uzağa atabilmeyi gerektiren bir oyundu diye hatırlıyoru.Saygılar sunuyorum yeni yazılarınızı bekliyorum.
Tarih: 23.8.2014
|
Ahmet ŞAHBAZ
EE imzali kisinin de yazip hatirlattigi gibi oncelikle TURKCE karekter meselesini Bilen birisi mutlaka cozsun, Degerli Egitimci Sayin Muhterem KAYA/İçin ovecek soz bulamiyorum Eline emegine saglik
Tarih: 14.8.2014
|
şadi üstün
adı gibi muhterem bir kişiliğe sahip, muhterem abi, geçmişin gümüşhacıköyünü günümüşe çok güzel taşımısıısın. Tarihe çok güzel not düşmüşsün. Bizleri çoçukluk yıllarımıza götürdün,çoçuklukta çektiğimiz zorlukları hatırlattın. çeltiümiz o zorluklarda onur vadı,dik duruş vardı,gururla var olmanın onurlu mücadelesi vardı. O dönem de ki büyüklerimizin bilgeliğini özlüyoruz. O dönemlerde yaşanan sevgi saygı, hürmet,kadirşinaslıkları özlüyoruz.maddi çileler çoktu ama insani değerler, dayanışmalar günümüzle karşılaştırdığımızda zirvede idi. şükürler olsun ki gümüşhacıköyün yetiştirdiği senin gibi kadirşinaz abilerimiz var. ALLAH muhterem hocamız, büyüğümüz, gümüşhacıköy sevdalısı abimize hayırlı uzun ömürler versin. Ayrıca bütün gümüşhacıköylü hemşerilerime selam ve saygılarımı sunuyorum. ghk müze hep birlikte sahip çıkmak dileğiyle selam ve saygılar sunuyorum şadi ÜSTÜN
Tarih: 2.8.2014
|
MUHTEREM KAYA
GÜMÜŞHACIKÖYDE ESKİDEN OYNANAN OYUNLAR BAŞLIKLI YAZIMIZ BÜYÜK İLGİ GÖRDÜ.TELEFONLA-E-MAİL YDLUYLA-YORUMLARIYLA KATKI VEREN HERKESE VE BU İMKANI BİZLERE SAĞLAYAN ALİ ACAR BEYE TEŞEKKÜR EDERİM.
ÇOCUKKEN ONANAN OYUN VE EĞLENCELERE 1-2 İLAVE YAPMAK İSTİYORUM.
YAĞ SATARIM BAL SATARIM USTAM ÖLMÜŞ BEN SATARIM,oyunu
eskiMAL PAZARINA PANAYIR KURULDUĞUNDA TELDE YÜRÜYEN CAMBAZ,SİGARALARA HALKA ATMAK,TÜFEKLE ATEŞ ETMEK,DUVARDA MOTOSİKLETLE AKROBASİ HAREKETLERİ YAPANLARI SEYRETMEK,KOVBQY-SPORCU RESİMLERİ ÇEKİNMEK.
AYRICA 1-31 TEMMUZ ARASI SAMSUN FUARI GHK LÜLLER ARASINOA ÖNEMLİ YER TUTARDI.
12 HAZİRAN AMASYA FESTİVALİ DE ÖYLE.SAĞLICAKLA KALIN.
Tarih: 8.7.2014
|
MUHTEREM KAYA
YUKARDAKİ YAZIYA EKTİR
SALINCAK : ghk de salıncağa ILINGAÇ VE SALINGAÇ da denilir,Ilıngaç küçük çocukları uyutmak için kurulur,SALINGAÇ ın en meşhuru HACIANA BAĞLARINDA şimdi hastane olan yerde çayırın tam ortasındaki söğüt ağacına 6 MAYIS HIDIRELLEZDE kurulan salıngaç gençlerin daloan dala sallandıkları bir eğlence aracıydı.TABİİ Kİ HAŞHAŞLI SACÜSTÜ VE SEMAVER DUMANLARI arasında.
Terzi çıraklarını tomalaklarınn aralıkta fezilerin kambur hatığa gittiklerini yazmıştık.
kuaförlük için NACİNİN KARDEŞİ HACIYAHYA YÜKSEL SOKAKTA BERBER NAHİDE VE ESKİ LİSENİN ALTINDA KAYMAKAM LDJMANI YANINDA BERBER(KUAFÖR)FADİMEYE ÇIRAK GİDERLERDİ.
ERKEK ÇOCUKLAR ONCA İŞİN GÜCÜN ARASINDA YAZ TATİLLERİNDE MUTLAKA BİR SANATKARA ÇIRAK GİDERLERDİ.MESELA BEN TERZİ KÜRT ALİ CANIBEK USTAYA,KARDEŞİM FARUK DA MARANGOZ-MOBİLYACI BÜYÜK İNSAN YAVRUM MISTIK (Mustafa TURAN)a çırak gitmiştik.SELAM YAŞAYAN USTALARA,RAHMET ARAMIZDAN AYRILANLARA.
Tarih: 7.7.2014
|
mehmet taşdemir
Sevgili muhterem amca yazılarınızı takip ediyoruz bizleri memleketimizin özdegerlerini taşıyıp ruhumuzda canlandırdığınız için teşekkürler selam ve dua ile
Tarih: 4.7.2014
|
Niyazi KAYA
Kalemine eelrine sağlık amcacım sen ve bilgilerin bizim en değerli hazinemiz seni cok seviyoruz
Tarih: 2.7.2014
|
İsmail Avcı
Değerli ağabeyim,kalemine yüreğine sağlık.Bizlere geçmişi yaşattınız.
Tarih: 1.7.2014
|
NADİR ÇİMENOVA
Değerli Muhterem hocam; Bir insan Gümüşhacköy'ü ve insanını ve yaşam tarzını ancak böyle anlatabilir. Ağzınıza ve yüreğinize sağlık. Birde bu arada yapılması gerekenleri de yazmışsınız Allah cc sizden ve sevdiklerinizden razı olsun. Saygılarımla. Nadir ÇİMENOVA
Tarih: 1.7.2014
|
Müberra Parlak
Çok güzel anlatmışsın abim emeğine sağlık.Saygılar
Tarih: 1.7.2014
|
Abdullah ÇEREZCİ
Çocukluğumda Plastik Top çok kıymetliydi.Patlamasın diye dikenli yerlerde oynamazdk,patladığındada önce üzülür sonra patlak haliylede oynar dururduk.Belki parada yoktu.plastik topda.Ama inanın herşey bizim çocuklıuğumuda çok güzeldi.
Tarih: 30.6.2014
|
Tüm
Yorumlar
|
|
|
|
|